خمیر دندان

یادتان هست مدرسه که بودیم، یک فلوراید بزرگ داشتیم که هربار باید آن را در دهان ریخته، یک دقیقه در دهان نگه داشته، سپس به آبخوری مدرسه رفته و آن را خالی می‌کردیم؟ هنوز هم با یادآوری این خاطره، طعم خاص و گس فلوراید به دهانم می‌آید اما آیا واقعا فلوراید برای دندان ضرر دارد یا مفید است؟ در این مطلب، قصد داریم نگاهی به فلوراید و مزایا و معایبی که دارد داشته باشیم و بدانیم آیا آن زجری که بابت نگهداری فلوراید در دهان می‌کشیدیم ارزشش را داشته است یا نه؟ با ما همراه باشید.

فلوراید چیست؟ و در چه منابعی یافت می شود؟

فلوراید هم مانند کلسیم یک ماده طبیعی در دندان و استخوان می باشد؛ که وقتی برای اولین بار در آب های اقیانوس آرام کشف شد و مشخص گردید، افرادی که از فلوراید استفاده می کنند، از استحکام استخوانی بالایی برخوردار هستند؛ مانند یک انقلاب توجه بسیاری از دولت ها را به خود جلب کرد.

و پس از تحقیقات فراوانی که در مورد فلوراید صورت گرفت مشخص شد؛ این ماده در مواد غذایی و حتی در عناصر طبیعی اطراف ما مانند هوا، آب و خاک یافت می شود. همچنین فلوراید از این جهت حائز اهمیت است که بر مقاومت دندان و جلوگیری از پوسیدگی آن تاثیر بسزایی می گذارد؛ به این صورت که اگر دندان در حال پوسیدگی باشد، فلوراید با افزایش ساخت مواد معدنی در مینای دندان روند پوسیدگی دندان را مختل می کند؛ همین موضوع ضرورت استفاده از فلوراید را برای جلوگیری از پوسیدگی دندان نشان می دهد.

فلوراید در چه غذاهایی یافت می شود؟

• گوشت، ماهی و تخم مرغ منابع غنی از فلوراید هستند.
• چای سبز و سیاه، فلوراید بسیار زیادی دارند.
• همه سبزیجات به صورت خام فلوراید فراوانی دارند.

چرا باید از فلوراید استفاده کنیم؟

فلوراید با از بین بردن کامل باکتری های روی دندان می تواند؛ دندان های پوسیده را به طور کامل ترمیم کرده و از احتمال عفونت لثه، به میزان قابل توجهی بکاهد؛ این خاصیت فوق العاده می تواند علاوه بر کاهش هزینه های دندانپزشکی سلامت دهان و دندان را بهبود بخشد، پس فلوراید یک ماده بسیار ضروری برای داشتن دندان هایی سالم و عاری از باکتری محسوب می شود.

مزایای استفاده از فلوراید

• برای درمان پوسیدگی دندان مورد استفاده قرار می گیرد.
• با ورود به ساختار دندان، باعث مقاومت بیشتر دندان نسبت به باکتری ها می شود.
• با از بین بردن باکتری ها، از عفونت لثه جلوگیری می کند.
• فلوراید در بدن، کمبود کلسیم استخوان ها را جبران کرده و در نتیجه، از پوکی استخوان جلوگیری می کند.

استفاده از فلوراید برای چه کسانی ضروری می باشد؟

گرچه فلوراید ماده ای است که اکثر ما در طول روز از آن استفاده می کنیم اما برای بسیاری از افراد مانند افراد سیگاری استفاده از فلوراید امری واجب است؛ چرا که دندان های این افراد بیشتر در معرض پوسیدگی شدید قرار دارد و فلوراید می تواند از پوسیدگی دندان هایشان تا حد زیادی جلوگیری کند.

• افرادی که به ندرت مسواک می زنند روی دندان هایشان لایه ای چسبناک و پر از باکتری به نام پلاک تشکیل می شود که با گذشت زمان این پلاک ها می توانند عامل عفونت لثه و بیماری های بسیاری شوند.
• افرادی که از الکل و مواد مخدر استفاده می کنند به دندان های خود آسیب بسیار زیادی می زنند؛ چرا که باکتری ها به مینای دندان این افراد چسبیده و خطر پوسیدگی دندان افزایش پیدا می کند.

معایب استفاده از فلوراید

اکنون پس از گذشت حدود یک قرن که استفاده از فلوراید گسترش یافته و آن را برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، به آب آشامیدنی، اکثر خمیر دندان ها و دهان شویه ها می افزایند؛ می بینیم که بسیاری از افراد هنوز بر این باورند که فلوراید عوارض زیادی دارد و نباید از آن بیش از اندازه استفاده شود؛ پس ما هر روز بدون آن که از معایب فلوراید آگاه باشیم، داریم از مقادیر زیادی فلوراید استفاده می کنیم اما استفاده بیش از حد هر ماده معدنی می تواند عوارضی داشته باشد که فلوراید هم از این قاعده مستثنی نیست برخی از عوارض این ماده عبارتند از:

• استفاده زیاد از فلوراید باعث تغییر رنگ دندان و قهوه ای شدن آن می شود.
• بلع فلوراید در کودکان باعث کاهش IQ شده و باعث تحلیل سیستم عصبی می شود.
• بلع فلوراید می تواند خستگی و حالت تهوع شدید را به وجود بیاورد.
• همچنین مصرف بیش از حد این ماده می تواند احتمال پوکی استخوان را افزایش دهد.

آیا از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنیم؟

طبیعتا درصد فلوراید در خمیر دندان های حاوی آن به میزان قابل توجهی بیشتر از منابع طبیعی دارای فلوراید است. به طور معمول این خمیر دندان ها مخصوص افرادی است که دندان هایشان پوسیدگی شدید دارد و یا دندان های خود را ارتودنسی کرده اند. همچنین خمیر دندان های حاوی فلوراید، سختی دندان را نسبت به خمیر دندان های بدون فلوراید به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.

پیشنهاد ما این است که برای داشتن تجربه بهتر در استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید، حتما از برندی استفاده کنید که مورد تایید وزارت بهداشت باشد؛ همچنین خمیر دندان حاوی فلوراید به هیچ عنوان نباید با مسواک هایی که الیاف متوسط یا سخت دارند استفاده شود؛ چرا که می توانند به مینای دندان آسیب های جبران ناپذیری بزنند، در نتیجه در کنار خمیر دندان های حاوی فلوراید بهتر است مسواک هایی با الیاف نرم انتخاب شوند پس هنگام خرید خمیر دندان حاوی فلوراید کافیست، بهترین برند مسواک ایرانی را انتخاب کرده تا از آسیب به دندان و لثه های خود جلوگیری کنید.

کلام پایانی

بهتر است در صورت داشتن دندان هایی مستعد پوسیدگی، از خمیر دندان یا قطره های حاوی فلوراید با تجویز دندانپزشک استفاده کنید و اگر دندان های شما کاملا سالم است؛ کافیست به همان فلورایدی که در مواد غذایی و آب آشامیدنی وجود دارد اکتفا کنید تا با استفاده صحیح، از بروز خطرات احتمالی این ماده جلوگیری کنید.